Theo đề xuất của Bộ Tài chính, ngoài giảm thuế thu nhập doanh nghiệp 30%, thì thuế VAT, các doanh nghiệp vừa và nhỏ, doanh nghiệp sử dụng nhiều lao động vẫn kê khai của các tháng 4, 5 và 6, nhưng nộp trong các tháng 10, 11 và 12 tới. Bộ Tài chính cũng đề xuất giảm một nửa tiền thuê đất đối với các doanh nghiệp kinh doanh lĩnh vực du lịch, dịch vụ, thương mại. Gia hạn thuế thu nhập doanh nghiệp tối đa hai tháng cho các doanh nghiệp khó khăn về tài chính; miễn thuế VAT đối với hộ kinh doanh nhà trọ khu công nghiệp.
Các doanh nghiệp, đại diện doanh nghiệp và chuyên gia kinh tế đều ghi nhận sự tích cực của đề xuất này. Giám đốc Công ty TNHH Xuân Hưng, tại Đà Nẵng Nguyễn Thị Xuân cho rằng, giảm thuế VAT thì giúp doanh nghiệp giảm được trả lãi, vì có thể tạm dùng thuế đó để trả lãi ngân hàng. Còn giảm thuế thu nhập doanh nghiệp thì không thực tế, vì doanh nghiệp có sống được và hoạt động có lãi đâu mà giảm?
Thế nhưng, bà Xuân cũng cho rằng, chỉ có thuế VAT là hỗ trợ được ngay lập tức cho doanh nghiệp lúc nước sôi lửa bỏng này. Cho nên cần nhiều hơn những giải pháp giúp doanh nghiệp tăng được vốn lưu động, kể cả giãn thuế VAT. Ngược lại, việc giảm thuế thu nhập doanh nghiệp nếu được triển khai vẫn sẽ như một lời hứa là trong tương lai, nếu doanh nghiệp làm ăn có lãi mới được giảm thuế. Song, sẽ có nhiều doanh nghiệp chết trước khi được hưởng lợi ích này, vì tồn kho lớn, sản xuất đình trệ, thiếu đơn hàng.
Rõ ràng, trong tình trạng này, doanh nghiệp cần ngay những liều thuốc cấp cứu, chứ không chỉ là thuốc bổ. Chủ tịch Hiệp hội vật liệu xây dựng Trần Văn Huynh cho rằng, điều doanh nghiệp cần lúc này là tiếp cận được vốn giá rẻ. Muốn đẩy mạnh sản xuất thì phải kích thích sản xuất qua kích cầu. Thêm vào đó, không nên cho nhập khẩu những mặt hàng mà trong nước sản xuất được, ảnh hưởng đến đầu ra sản phẩm trong nước.
Mong muốn của doanh nghiệp là vậy, nhưng lúc này đặt câu hỏi giá vốn đã rẻ chưa và doanh nghiệp đã tiếp cận được chưa lại chưa có câu trả lời đầy đủ. Bởi lãi suất cho vay vẫn 16%/năm trở lên. Nhưng vấn đề là nhiều doanh nghiệp chưa trả được nợ cũ, nên không thể vay mới, trong khi tài sản thế chấp không còn. Do đó, vấn đề cấp bách lúc này là gỡ nút thắt nợ xấu để doanh nghiệp vay được vốn. Theo chuyên gia kinh tế Bùi Kiến Thành, với nợ xấu, cần nhanh chóng có cơ chế là Ngân hàng Nhà nước hay các tổ chức tài chính của Bộ Tài chính đứng ra mua các nợ xấu, để doanh nghiệp xóa bỏ các nợ xấu trong danh mục nợ xấu của mình và ngân hàng thương mại. Việc đó có thể làm ngay được bằng những nguồn vốn dài hạn do Chính phủ sắp xếp hoặc qua các công ty mua bán nợ…
Như vậy giảm thuế, giãn thuế là liều thuốc bổ doanh nghiệp thực sự cần, nhưng những ý kiến vừa nêu cho thấy đó chưa phải là giải pháp cấp bách lúc này. Thay vào đó, vay được vốn giá rẻ vẫn là yếu tố then chốt nhất để cứu được doanh nghiệp lúc này. Cho nên giải pháp cần ngay là làm sao để doanh nghiệp vay được vốn giá rẻ, để chính sách hạ lãi suất của Ngân hàng Nhà nước không phải là hình thức. Và vấn đề là khi lạm phát đã thực sự đang giảm, thì cũng phải giảm lãi suất hơn nữa. Mọi việc sẽ trở nên quá muộn nếu không xác định được liệu pháp hỗ trợ nào là trước mắt, giải pháp nào là lâu dài.